Tenis ziemny jest dyscypliną, którą wydawałoby się, znamy od zawsze. Setki kortów tenisowych w całym kraju, jeszcze więcej zawodników cieszących się przebijaniem piłeczki na drugą stronę siatki, a także sukcesy międzynarodowe, jakie od wielu lat odnoszą nasi tenisiści. Jak jednak zaczęło się to wszystko? Skąd pomysł na to, że dwie rakiety, piłeczka i kawałek kortu z siatką będą dobrym pomysłem na spędzanie niedzielnych popołudni?

Angielskie początki

Historia tenisa ziemnego prowadzi nas bezpośrednio do kraju, gdzie podczas meczów Djokovica, czy Sharapovej możemy rozkoszować się smakiem truskawek w śmietanie. Wielka Brytania – królestwo znane z piętrowych autobusów, czerwonych budek telefonicznych i wyjątkowego rytuału picia herbaty, może być także uważane za kolebkę jednego z najsamotniejszych (jak twierdził jeden z wybitnych tenisistów Andre Agassi) sportów świata. A wszystko zaczęło się w 1874 roku, kiedy to major W.C. Wingfield opatentował na dworze królewskim nową grę, noszącą nazwę lawn tennis (tenis na trawie). Dyscyplina stanowiła mieszankę sportów rakietowych i baskijskiej gry peloty – sportu, w którym kort otoczony jest ścianą. Pierwsze mecze współczesnego tenisa rozegrane zostały na trawniku do gry w krokieta, w posiadłości przyjaciela majora. Major spisał wszystkie zasady na specjalnej broszurce, a następnie udał się do urzędu patentowego –  tam jednak odrzucili pomysł na nową grę. Zdeterminowany Anglik zajął się promowaniem dyscypliny – sprzedawał specjalne zestawy, zawierające rakietki, siatkę i piłkę, i lada moment cała Anglia zachwyciła się nowym sportem.

Klasztorna rozrywka

Nim jednak tenis powstał w wersji, w jaką gramy teraz, podejmowane były próby uprawiania sportów podobnych do niego. Pierwsze wzmianki o sportach rakietowych możemy odnaleźć już w starożytnym Egipcie, Rzymie i Grecji, gdzie próbowano odbijać piłkę dłonią. Dowody na obecność gry w tak dawnych czasach pochodzą jedynie z rysunków oraz kilku arabskich słów, dlatego niektórzy historycy twierdzą, że prawdziwych początków należy doszukiwać się dopiero w średniowieczu.

Właśnie wtedy, na przełomie XII i XIII wieku gra podobna do tenisa stała się rozrywką francuskich mnichów. Grając w klasztorach, powoli rozprzestrzeniali dyscyplinę po kolejnych krajach Europy. Piłkę odbijano od ścian lub nad specjalnie zawieszonym sznurem, używając do tego gołych rąk i drewnianej pałki. Piłka została na początku stworzona  drewniana, następnie materiał zmieniono na skórę lub wypełnione piórami, sierścią, wapnem lub ubraniami płótno. Tak wytworzona odbijała się lepiej i poprawiała komfort gry. Sport rozwijał się coraz bardziej, aż pod koniec XV wieku z inicjatywy króla Francji  Ludwika XI powstał cech tenisowych rzemieślników – ludzi, którzy zajmowali się wytwarzaniem oraz sprzedażą rakiet oraz piłeczek. Pozostawiono drewniane ramy, w środku zaś wstawiono struny wykonane z baranich jelit – i rakieta przypominała już nasze współczesne.

Liczenie punktów

Skoro wszystkie akcesoria już mamy, rodzi się pytanie, jak powstała nazwa i punktacja?

Wiele ludzi przyjmuje, że sama nazwa tenis pochodzi od francuskiego słowa “tenez” – “trzymaj”, które zawodnicy mówili do siebie podczas wprowadzania piłki do gry. Również punktacja powstała najprawdopodobniej we Francji, gdzie zawodnicy zaczęli grać do 4 punktów, a punkty liczyć kolejno jako 15, 30, 45, 60. Jedna z teorii mówi, że liczby te wzięły się z kolejnych kwadransów na tarczy zegara, inna – że od obstawiania meczy, gdzie 1 denar dzielił się na 60 sousów. Ostatecznie, aby uprościć wymawianie wyniku, zmieniono “45” na 40″. Wynik od samego początku podawany był przez osobę serwującą, z uwzględnieniem pierwszeństwa swojej punktacji.

Potrzeba czyni… turniej

Przenieśmy się jednak z powrotem do szlachetnej Anglii i dworów, na których obserwowano coraz więcej pasjonatów nowej dyscypliny. Wreszcie udało się sprecyzować zasady i boisko zmieniło kształt z trapezu na prostszy, prostokątny. Popularność nowej dyscypliny coraz bardziej rosła.  Nie trzeba było wiele czasu, by w Londynie powstał pierwszy klub –  All England Croquet and Lawn Tennis Club – zrzeszający miłośników gry w krokieta i tenisa. Pewnego dnia walec, którego używano w klubie do wygładzania trawy, przestał działać. Zrzeszeni w klubie zawodnicy postanowili wziąć sprawy w swoje ręce i zorganizować turniej, w którym zysk ze wszystkich wpisowych (wynoszących 1 funta i 1 szylinga) zostanie przeznaczony na naprawę uszkodzonego urządzenia. W odbywających się w 1877 roku zawodach wystartowało 24 zawodników, którzy po dziesięciu lipcowych dniach zakończyli rozgrywki. Zwycięzcą pierwszego na świecie Wimbledonu został Spencer Gore. Siedem lat po pierwszym turnieju do rywalizacji dopuszczono także panie i pary deblowe. Zawodniczki rywalizowały na korcie w długich białych sukniach, ten sam kolor obowiązywał też wśród panów – co stało się turniejową tradycją i obowiązuje do dzisiaj.

Tenis a reszta świata

Wieść o nowej dyscyplinie szybko rozniosła się po całym świecie. Skrzynki ze sprzętem do gry sprzedawane przez Wingfielda dotarły najpierw na Bermudy, a potem do Stanów Zjednoczonych, by wprowadzić nową rozrywkę także na amerykańskie podwórka. W 1881 roku utworzona została amerykańska federacja. W tym samym roku rozegrano także pierwszy amerykański turniej. Triumfatorem okazał się Dick Sears, a rozgrywki nazwano US Championships, co w 1968 roku przekształcono w znaną nam dobrze nazwę US Open. Pierwsze szlemy w USA odbywały się na kortach Newport, w 1915 r. przeniesiono jednak turniej do dzielnicy Forest Hills w Nowym Jorku.

Dyscyplina szybko rozwijała się także  we Francji. W 1891 roku rozegrano tam pierwszy turniej (Championnat de France), do którego dopuszczano jedynie mieszkańców kraju nad Sekwaną. Początkowo mecze rozgrywano na kortach trawiastych, by po 21 latach przenieść rywalizację na nawierzchnię ceglaną. Wybudowany został kompleks kortów, które nazwano imieniem pilota Rolanda Garrosa. W 1968 roku French Open stał się pierwszym turniejem wielkoszlemowym dopuszczającym start zarówno profesjonalistów, jak i amatorów.

Ostatni, czwarty wielki turniej rozpoczęty został w Australii, gdzie w 1905 roku na kortach    Warehouseman’s Cricket Ground w Melbourne po raz pierwszy stawili się najlepsi australijscy zawodnicy. Turnieje odbywały się w siedmiu miastach, by w na stałe zagościć w Melbourne Park.

W 1896 roku tenis na stałe zagościł na igrzyskach olimpijskich.Od 1900 roku z inicjatywy Amerykanina Dwighta Davisa, rozgrywany jest międzypaństwowy turniej zwany Pucharem Davisa.W 1963 roku powołano do życia Puchar Federacji, czyli międzypaństwowe rozgrywki kobiet.